Mag de politie jou dwingen je telefoon te ontgrendelen?

Vrijwel elke smartphonegebruiker kent of maakt gebruik van de vinger- of gezichtsscan ter beveiliging van je telefoon. Handig om nieuwsgierige ouders op zoek naar (slechte?) cijferlijsten buiten je telefoon te houden, maar geldt dit ook voor de politie die jouw telefoon nodig heeft in een strafrechtelijk onderzoek🧐?

Stel je voor dat je wordt aangehouden op verdenking van dealen in verdovende middelen voor langere tijd. Je beroept je op je zwijgrecht en wil dus ook de code van je telefoon niet geven. De politie boeit vervolgens je handen, pakt je duim vast en drukt die op het scherm om je telefoon te unlocken. Wat denk jij, is dit toegestaan?

Lang verhaal kort: ja, dit is toegestaan. Eerder dit jaar oordeelde de Hoge Raad dat in bovenstaand geval slechts een ‘geringe mate van fysieke dwang’ werd toegepast. Bovendien achtte de HR dat het ontgrendelen van een telefoon middels vingerscan in het rijtje van het verplicht afstaan van bijvoorbeeld bloedmonsters valt, waardoor het niet valt onder het nemo tenetur-beginsel.

Remember, het oranje visje-beginsel? Ik doel op het beginsel waarbij niemand gedwongen kan worden mee te werken aan zijn of haar eigen veroordeling.

De HR is dus van mening dat het min of meer gedwongen unlocken van een telefoon door een duim op de scanner te drukken niet valt onder het gedwongen meewerken aan je eigen veroordeling. Let op: voorgaande geeft de politie geen vrijbrief om koste wat kost in die telefoon te komen. Een verdachte kan nog steeds niet gedwongen worden de code mede te delen, en ook mogen geen vingers worden gekneusd, gebroken of afgehakt (ik noem maar wat opties ;)) om het gewenste doel te behalen. Maar ‘lichte dwang’ is dus toegestaan.

Mits die optie op je telefoon is ingeschakeld, natuurlijk .